روابط میان رقابت، واگذاری، تغییر سیستم های مدیریت حسابداری و عملکرد: یک مدل مسیر The relations among competition, delegation, management accounting systems change and performance: A path model



مقدمه

در سال های اخیر، محققان اظهار نموده اندکه سازمان های امروزی برای انطباق محیط سازمانی و اجتماعی به سرعت در حال تغییر، به سیستم های حسابداری مدیریتی و کنترل مدرن نیاز دارند (MACS) (ابرنتی و بونز، 2005؛ ابرنتی و لیلیس،1995،2001؛ ابرنتی و استولویندر،1991؛ بینس و لانگفیلد-اسمیت،2003؛ کاوالوزو و ایتنر،2004؛ امسلی، نویکی و هریسون، 2006؛ فاستر و اسونسوسکان، 1997؛ لیبی و واترهاوس، 1996؛ شیلدز، 1995؛ شیلدز و مک ایون، 1996؛ ویلیامز و سیمن، 2001). این دیدگاه وجود دارد که MACS مدرن (از قبیل هزینه یابی مبتنی بر فعالیت، مدیریت مبتنی بر فعالیت، هزینه یابی بر مبنای هدف، هزینه یابی چرخه عمر محصول و اقدامات عملکرد از از روش کارت امتیازدهی متوازن) بواسطه سیگنال های پیوسته اطلاعات مهمی در مورد آنچه که بیشترین اهمیت در تصمیم گیری و فعالیت های عملیاتی روزانه سازمانی مدیران ارشد و سایر کارکنان دارد را ایجاد می نماید (اندرسون، 1995؛ اندرسون و یانگ، 1999؛ چنهال، 2003؛ دریک و هاکا، 2008؛ حق و جیمز، 2000؛ کاپلان و نورتون، 1996؛ مورس، 2006).

در حالی که مطالعات پیشین مربوط به حسابداری مدیریتی روابط بین محیط، ویژگی های سازمانی، سیستم های کنترل و عملکرد را مورد بررسی قرار داده اند (به عنوان مثال ابرنتی و بونز، 2005؛ بینز و لانگفیلد-اسمیت، 2003؛ برانل و مکلینز، 1986؛ کاوالوزو و ایتنر، 2004؛ چنهال و برانل، 1988؛ امسلی و همکاران، 2006؛ کرن، 1992؛ نوری و پارکر،1998)، بررسی های تجربی سیستماتیک کمی در مورد تاثیر عملکرد سازمانی بواسطه رقابت، واگذاری اختیار تصمیم گیری به مدیران سطح پایین و تغییرات در MACS وجود دارد. این بررسی شکاف دانش در تحقیقات حسابداری مدیریتی فعلی را پر می کند.

این امر کمک زیادی به درک ما از سوابق یا شرایط محیطی نموده و در این نوع محیط ازMACS برای تاثیر بر عملکرد استفاده شده است. اولاً، با ارائه شواهد مکمل در مورد ارتباط پیشایند تغییرات در MACS با عملکرد سازمانی به گسترش مطالعات پیشین صورت گرفته توسط لیبی و واترهاوس (1996) و ویلیامز و سیمن (2001) پرداخته است. ثانیاً، این مطالعه بینش های مکملی در مورد درک ما از تاثیرات واسطه از واگذاری اختیار و تغییرات درMACS، به صورت جداگانه و به طور مشترک، بر رابطه بین رقابت و عملکرد ارائه می نماید. این مسئله به خوبی در مطالعات تحقیقاتی صورت گرفته در مورد حسابداری مدیریتی حاضر توسعه نیافته است. در نهایت، استفاده از رویکرد مسیر در نظریه پردازی مشکلات پژوهشی به ایجاد بینش های ارزشمند در مورد پدیده موضوعی کمک می کند.

در بخش بعدی مرور منابع ارائه می شود و فرضیه هایی ایجاد می گردد. بخش 3 روش تحقیق را شرح می دهد. سپس در بخش 4 نتایج تحقیقات ارائه می گردد. بخش نهایی نتیجه گیری و محدودیت های مطالعه ارائه و بطور خلاصه شرح داده می شود.

2. مطالعات انجام شده و فرضیه ها

این مطالعه با استفاده از مفهوم میانجی گر یا مداخله گر در نظریه احتمالی(چنهال و چپمن، 2006؛ درازین و ون دی ون، 1985؛ گردین و گریو، 2004) بررسی می نماید که آیا واگذاری اختیار و تغییرات در MACS بین رقابت و عملکرد رابطه میانجی گر دارند یا مداخله گر. شکل1 مدل نظری مطالعه را نشان می دهد. همانطور که در شکل 1 نشان داده شده، هم واگذاری اختیار و هم تغییرات در MACS متغیرهای مداخله گر می باشند، رقابت متغیر مستقل و عملکرد متغیر وابسته است. روابط مورد انتظار در میان متغیرها نیز به نوبه خود ارائه می گردد.

2.1. رقابت و واگذاری اختیار

چندلر (1962) نشان می دهد که واگذاری اختیار برای شرکت هایی لازم می باشد که تمایل دارند پاسخگوی تغییرات در بازار باشند. نقطه عطف بعدی که در مطالعه لارنس و لرش (1967) مطرح می شود، این ایده است که شرکت هایی که فرآیندهای سازمانی داخلش شان با تقاضاهای محیط خارجی سازگار است، تمایل دارند بطور سازمانی موثر تر واقع شوند. مطالعات متعددی در زمینه های سازمانی و حسابداری از این سنت پیروی نموده و حمایت تجربی یافته اند(به عنوان مثال، به آیکن و حق، 1971؛ برنز و واترهاوس، 1975؛ چنهال و موریس، 1986؛ دامن پور، 1991؛ خانوالا، 1972، 1973؛ کیمبرلی و اواﻧﯿﺴﮑﻮ، 1981؛ لیبی و واترهاوس، 1996؛ مرچنت، 1984؛ مرچنت و مانزونی، 1989؛ مچ و مورس، 1977؛ مورس، 2006؛ تامپسون، 1967 نگاه کنید). این مطالعات نشان می دهد که مشکل مدیریت های محیط خارجی از قبیل رقابت شامل تعادلی بین دادن استقلال به هر سازمان برای واکنش به تقاضاهای محیطی خود از طریق تغییرات سازمانی و نیاز به کنترل و ادغام کار تمام بخش های تشکیل دهنده شرکت می باشد(لیبی و واترهاوس، 1996). این دیدگاه نیز وجود دارد که گسترش دامنه فعالیت های مدیران سطح پایین تر و واگذاری اختیار تصمیم گیری بیشتر به آنها موجب می گردد تا در ایجاد رابطه جایگزینی در میان این فعالیت ها درجه آزادی قابل توجهی به واحدهای کسب و کار ارائه گردد (جنسن، 2001؛ پندرگست، 2002؛ همچنین به مورس، 2006، 00 نگاه کنید).

در این مطالعه، تصور شده است که رقابت بر انتخاب واگذاری تاثیر خواهد گذاشت. رقابت در بازار یکی از عناصر مهم در محیط خارجی شرکت می باشد (کریشنان، 2005؛ کریشنان، لوفت و شیلدز ، 2002؛ لیبی و واترهاوس، 1996؛ میا و چنهال، 1994؛ میا و چنهال، 1994). این مطالعه از پنج منبع رقابت خانوالا (1972) استفاده می نماید، این منابع عبارتند از: (الف) رقابت مواد خام، قطعات و تجهیزات، (ب) رقابت کارکنان فنی مانند مهندسان، حسابداران، برنامه نویسان، (ج) رقابت در توسعه، تبلیغات، فروش و توزیع، (د) رقابت در کیفیت و تنوع محصولات و (ﻫ) رقابت در قیمت در خط اصلی کسب و کار شان. شدت این عوامل رقابتی تاثیر بسیار زیادی بر سازمان داخلی شرکت دارد(خانوالا، 1972، 1977؛ لارنس و لرش، 1967). عدم قطعیت محیطی، متغیر «برون زا» مهم گیلبریث (1977) می باشد و با رقابت میزان آن افزایش می یابد. گیلبریث(1977) تشخیص داده است که شرکت ها پاسخ های چندگانه ای در ارتباط با عدم قطعیت دارند. واگذاری اختیار یک پاسخ ممکن می باشد.

بحث بالا نشان می دهد که همچنان که رقابت بازار در محیط کسب و کار به سرعت در حال تغییر امروزی افزایش می یابد، سطح واگذاری اختیار نیز باید به عنوان یک استراتژی انطباقی تغییر یابد. بنابراین، این مطالعه پیش بینی می نماید که شدت رقابت می تواند منجر به این امر شود که مدیریت ارشد شرکت اختیارات بیشتری به مدیران سطح پایین تر واگذار نماید و بخش ها به امور روزمره رسیدگی نمایند. این امر به طور رسمی در قالب فرضیه زیر بیان شده است:

H1. شدت رقابت بطور مثبتی با واگذاری اختیار در ارتباط خواهد بود.

2.2. رقابت و تغییرات در MACS

مطالعات احتمالی پیشین (به عنوان مثال، همر، 1996؛ حق و هاپر، 1997؛ خانوالا ، 1972، 1974؛ کریشنان، 2005؛ کریشنان و همکاران، 2002؛ لیبی و واترهاوس، 1996؛ مرچنت، 1984) نشان می دهد که شرکت های امروزی به MACS نیاز دارد تا بتواند اطلاعاتی به موقع، دقیق و مربوط به طیف گسترده ای از مسائل، از جمله هزینه های محصول، بهره وری، کیفیت، خدمات به مشتریان، رضایت مشتری و سودآوری را ارائه دهد. کاپلان (1995،) نشان می دهد که « محیط رقابتی جدید خواستار هزینه بسیار دقیق تر و اطلاعات عملکردی در مورد فعالیت ها، فرآیندها، محصولات، خدمات شرکت و مشتریان می باشد». وی (کاپلان، 1995، ) در ادامه استدلال می نماید که مدیران باید برای هدایت فعالیت های یادگیری و پیشرفت در محیط رقابتی، اطلاعات مناسب و دقیقی داشته باشند - اطلاعاتی که به فرآیندهای کارآمد تر و مشتری مدارتر کمک خواهد کرد.

MACS سنتی عمدتاً اطلاعاتی مالی، کمی و تاریخی ارائه می نماید که اغلب برای ارزیابی عملکرد، برنامه ریزی و تصمیم گیری در محیط رقابت های جهانی امروزی کافی نیست. در نتیجه، خواستار توسعه در MACS شده و این امر به شرکت ها کمک می کند تا با محیط کسب و کار تغییر یافته انطباق بیابند (برومویچ،1990؛ بروگمن و اﺳﻼگ ﻣﻮﻟﺪر، 1995؛ کاوالوزو، ایتنر و لارکر، 1998؛ همر، 1996؛ کاپلان، 1995؛ میلر و اولری، 1990؛ یانگ و سلتو، 1991). برومویچ (1990) ادعا می کند که MACS باید برای تمرکز بر فعالیت های ارزش افزوده نسبت به رقبای خود تغییر یا توسعه یابد و همر (1996) استدلال می کند که افزایش رقابت خارجی یک کاتالیزور مهم برای شروع چنین تغییری می باشد. مطالعه لیبی و واترهاوس (1996، ص140) این دیدگاه را تقویت می نماید که افزایش رقابت در بازار موجب ایجاد انگیزه برای تغییر در MACS می شود. کریشنان (2005) ارتباط مثبتی بین رقابت برای قیمت و تقاضا برای اطلاعات حسابداری یافته است. سایرین (به عنوان مثال، کاوالوزو و همکاران، 1998 و هیل، 2000) ارتباط مثبتی بین افزایش رقابت و استفاده از سیستم های حسابداری مدیریتی اصلاح شده یافتند (در کریشنان، 2005، 9 ذکر شده است). این دیدگاه نیز وجود دارد که MACS شرکت باید با شرایط به سرعت در حال تغییر بازار سازگار باشد و در نتیجه، تغییر در MACS امری ضروری خواهد بود (چنهال، 2003؛ چنهال و چپمن، 2006؛ حق، میا و علم، 2001؛ میا و چنهال، 1994).

به طور خلاصه، بر اساس بحث بالا، می توان استدلال نمود که ممکن است افزایش سطح رقابت موجود در MACS مناسب نباشد و در نتیجه شرکت ها باید بیشتر باید با روش ها و تغییرات در MACS انطباق یابند. بنابراین، انتظار می رود که افزایش رقابت به طور محتمل منجر به افزایش تعداد تغییرات در MACS شرکت شود، در نتیجه می توان اطلاعات لازم را توسط مسائل ناشی از عوامل مربوط به رقابت مطرح نمود. این امر به صورت فرضیه زیر تصریح شده است:

H2. شدت رقابت بطور مثبتی با تغییر در سیستم های حسابداری مدیریتی و کنترل در ارتباط خواهد بود.

جهت مشاهده متن کامل، فایل ترجمه را دانلود نمایید.

بحث قبلی در مورد واگذاری این مفهوم را می رساند که واگذاری اختیار، فرصتی برای تغییر MACS توسط مدیران سطح پایین تر شرکت ایجاد می نماید(ابرنتی و بونز، 2005). این دیدگاه نیز وجود دارد که (تامپسون، 1967) واگذاری با توجه به گسترش قدرت تصمیم گیری در واحدهای کسب و کار غیر متمرکز، زمینه نوآوری را فزایش می دهد. این بدان معناست کهMACS شرکت با افزایش واگذاری اختیار، مستلزم تغییر در جهت انطباق مدیریت و کارکنان با مهارت های جدید و نوآوری های درگیر خواهد بود. کاپلان و اتکینسون (1998) استدلال می نمایند که مدیرانی که اختیار به آنها محول شده به اطلاعات قابل اطمینانی در مورد محصولات و خدمات شان نیاز دارند، بدین گونه می توان تصمیمات مناسبی برای برآورد نیازهای محلی گرفت. در نتیجه، مدیران به MACS به خوبی طراحی شده نیاز دارند تا در آن اطلاعات مربوطه را پردازش و استفاده نمایند. این بحث به سوی این پیش بینی هدایت می شود که افزایش واگذاری اختیار محتملاً با تلاش شرکت برای تغییر MACS موجود در ارتباط است. این ایده به طور رسمی در فرضیه زیر بیان شده است:

H3. واگذاری اختیار بطور مثبتی با تغییر در سیستم های حسابداری مدیریتی و کنترل در ارتباط خواهد بود.

2.4. واگذاری، تغییرات در MACS و عملکرد

تحقیقات قبلی نشان می دهد که واگذاری بیشتر، مشوق هایی برای تصمیم گیری اقتصادی تر مدیران سطح پایین تر فراهم می نماید که این امر نیز به نوبه خود می تواند منجر به افزایش عملکرد شرکت شود (به عنوان مثال پندرگست، 2002 مراجعه کنید). سپس واحدهای کسب و کار می توانند با واگذاری اختیار، بر پاسخ به موقع به مشتریان محلی شان و سایر ذینفعان تمرکز نمایند، در نتیجه دیگر لازم نیست که برای تصمیم گیری در مورد کسب و کارشان منتظر موافقت مقامات بالاتر باشند.

کاپلان و اتکینسون (1998، 3) اظهار می نمایند که مدیران نامتمرکز « زمانی که در انجام وظایف خود اجازه آزادی عمل بیشتری دارند، انگیزه و علاقه بیشتری به تکالیف خودمی یابند». آنها در ادامه خاطر نشان می شوند: « دادن اجازه تصمیم گیری در سطح محلی، موجب می گردد تا مدیران در کسب اطلاعات محلی و کارآفرینی بیشتر و استراتژیک در اقدامات خود پرتکاپو گردند» (کاپلان و اتکینسون، 1998، 3). این استدلال بر این امر دلالت دارد که تصمیمات اقتصادی و استراتژیک بهتر توسط مدیران پایین تر یا مدیران سطح محلی، موجب عملکرد بهتر شرکت می شود. این امر به معنای تاثیر مستقیم واگذاری اختیار بر عملکرد می باشد. علاوه بر این، همانطور که در شکل1 نشان داده شده و بر اساس بحث بالا، از طریق تغییرات در MACS انتظار یک تاثیر غیر مستقیم از سطح واگذاری اختیار بر عملکرد انتظار می رود. به عبارت دیگر، تغییرات در MACS امری میانجی در ارتباط بین واگذاری اختیار و عملکرد می باشد. بنابراین، به طور رسمی بیان شده است که:

H4. واگذاری اختیار بطور مثبتی از طریق تغییرات در سیستم های حسابداری مدیریتی و کنترل با عملکرد مستقیم و غیر مستقیم سازمانی در ارتباط خواهد بود.

2.5. تغییرات در MACS و عملکرد

همچون بحث بالا، تغییرات در MACS به مدیران اجازه کسب اطلاعات لازم برای تصمیمات اقتصادی موفق را می دهد(همچنین به چنهال و موریس، 1986؛ میا و چنهال، 1994 نگاه کنید). نظریه احتمالی توسط گزینه حسابداری مدیریتی نشان می دهد که شرکت ها بطور محتمل در صورتی به موثرتر عمل می نمایند که ازMACS مناسب با شرایط سازمانی و اجتماعی شان استفاده و آن را اجرا نمایند(چپمن، 1997؛ چنهال، 2003؛ چنهال و چپمن، 2006؛ اتلی،1980). همچنین در توانایی تشخیص منابع حسابداری مدیریتی شرکت هایی که برای بهبود تصمیم گیری و عملکرد شرکت تمایل به اجرای نوآوری های حسابداری یاMACS تغییردارند، افزایشی وجود دارد(برای جزئیات بیشتر بهابرنتی، ساسکاچوان و بونز، 2005 مراجعه کنید). شواهد تجربی در مورد این موضوع نسبتاً محدود می باشد(ابرنتی و بونز، 2005). مطالعه حاضر تلاش دارد تا در ادامه این پدیده را روشن نماید. این تلاش در فرضیه های زیر منعکس شده است:

جهت مشاهده متن کامل، فایل ترجمه را دانلود نمایید.

2.6. رقابت، واگذاری، تغییرات در MACS و عملکرد

همانطور که در بالا بحث شد، افزایش رقابت بطور مثبت و مستقیم بر واگذاری اختیار و تغییرات در MACS تاثیر می گذارد. علاوه بر این، واگذاری اختیار و تغییرات در MACS بطور مجزا و به طور مشترک بر عملکرد تاثیر می گذارد. در نتیجه، انتظار می رود که افزایش رقابت به طور محتمل از طریق واگذاری و تغییرات در MACS، بطور مجزا و به طور مشترک، ارتباط مثبتی با عملکرد غیر مستقیم داشته باشد. به عبارت دیگر، همانطور که در شکل 2 نشان داده شده، هم واگذاری اختیار و هم تغییرات در MACS در رابطه میان رقابت و عملکرد واسطه اند. به طور رسمی بیان شده است که:

H6.ارتباط بین شدت رقابت و عملکرد سازمانی از طریق واگذاری اختیار و تغییرات در حسابداری مدیریتی و سیستم های کنترل عمل می کند.

3. روش

3.1. نمونه و داده ها

پاسخ دهندگان این مطالعه همچون تحقیقات حسابداری مدیریتی قبلی و با توجه به تمرکز پژوهش، به طور معمول کنترل کننده مالی یا مدیران ارشد مالی شرکتی با بیش از 100 کارمند بودند. این معیار انتخاب منجر شد تا در این مطالعه در مجموع از 200 لیست برتر منتشر شده در هفته نامه بیزینس ریویو20046 (Business Review Weekly) از 120 واحد کسب و کار استراتژیک تولیدی استفاده شود. جدول شماره 1 مشخصات شرکت های در حالت مشارکت با مطالعه را ارائه می نماید. جدول 1 شرکت های پاسخ دهنده از صنایع ساده و پیچیده مختلف از جمله فولاد، مواد شیمیایی، خودرو، نساجی، پوشاک، کفش، شیشه، محصولات ساختمانی، چاپ و نشر، مواد غذایی و آشامیدنی، مهندسی، نفت و روغن گریس را نشان می دهد. میانگین تعداد کارکنان 1168 نفر و میانه آن برابر 429 نفر می باشد.

برای جمع آوری نام و جزئیات تماس کنترل کننده های مالی یا رئیس امور مالی(CFO) با منشی هر شرکت تماس گرفته شد. سپس از طریق تلفن از هر یک از رئیس های امور مالی دعوت شد تا در مطالعه شرکت نمایند. هشتاد و دو شرکت بیان نمودند که از شرکت در این مطالعه سود بردند و خواستار آن شدند تا جزئیات مطالعه بصورت کتبی همراه با یک نسخه از ابزار نظرسنجی به آنها داده شود. (نیاز به دانلود ترجمه) بسته نظرسنجی ایمیل شده شامل نامه ای همراه با مقاله(cover letter) که هدف پژوهش را توضیح داده، یک نسخه از نظرسنجی و دو پاکت تمبر شده بود - یکی برای برگرداندن نظرسنجی و دومی برای درخواست یک نسخه از نتایج تحقیق توسط پاسخ دهندگان. این نظر سنجی در اوایل ژوئن سال 2006 توزیع شد و در آن از پاسخدهنگان خواسته شد تا در عرض چهار هفته پس از دریافت نظرسنجی به آن پاسخ دهند. در اولین ایمیل ارسالی تنها 30 پاسخ کامل دریافت شد. چهار هفته پس از ارسال اولیه به تمام 82 شرکت ایمیل یادآوری ارسال شد. این امر موجب گشت تا 10 پاسخ دیگر نیز ارسال شود. بنابراین، از 82 پرسشنامه توزیع شده، در مجموع 40 (48.78٪) پرسشنامه بازگردانده شدند. از 40 پرسشنامه بازگردانده شده، شش مورد به طور کامل تکمیل نشده بود و در نتیجه قابل استفاده نبودند. بنابراین، 34 پاسخ قابل استفاده برای مطالعه دریافت شد(نرخ پاسخ قابل استفاده برابر 41.46٪ بود). تجزیه و تحلیل تطبیقی مفاهیم متغیر های پاسخ دهندگان و غیر پاسخ دهندگان بر اساس اندازه شرکت و گروه بندی صنعت انجام شد. در مجموع این نتایج هیچ گونه پاسخ سوگیرانه در داده های تجربی مطالعه را نشان نمی دهد.

جهت مشاهده متن کامل، فایل ترجمه را دانلود نمایید.

3.2.1. عملکرد سازمانی

بر اساس ابزار توسعه یافته توسط گوین داراجان (1984)، که بعد ها توسط مطالعات متعددی مورد استفاده قرار گرفت (به عنوان مثال ابرنتی و استوئل ویندر، 1991؛ چنهال و لانگفیلد-اسمیت، 1998؛ گوین داراجان و فیشر، 1990؛ حق و جیمز، 2000) ، از پاسخ دهندگان خواسته شد تا عملکرد شرکت های شان را نسبت به رقبای شان در سه سال گذشته را نشان دهند و به هر یک از 10 عملکرد توضیح داده شده مقیاس هایی در محدوده یک («بسیار رضایتبخش») تا پنج («فوق العاده عالی») بدهند. همچنین از پاسخ دهندگان خواسته شد تا نشان دهند که در رشد بلند مدت شرکت شان در طول سه سال هر رتبه در مقیاس از یک «بی اهمیت» تا پنج «بشدت مهم» برای هریک از آیتم های عملکرد چه میزان برایشان اهمیت دارد. به طور کلی مقیاس عملکرد سازمانی برای هر آیتم عملکردی با ضرب میزان اهمیت در شدت ایجاد شد و ده محصول برای به دست آوردن مقیاس عملکرد هر شرکت با هم جمع شدند (برای مشاهده یک رویکرد مشابه، به لیتون و لانگفیلد-اسمیت، 2003 ؛ گوین داراجان و فیشر، 1990 مراجعه کنید). آمار کرونباخ آلفای این مقیاس برابر 0.76 بود که نشان دهنده قابلیت اطمینان داخلی بالای آن می باشد. جدول 3 آمار توصیفی را نشان می دهد.

شدت رقابت

نظرسنجی برای ارزیابی شدت رقابت، در ابتدا از ابزار پنج آیتمی ایجاد شده توسط خانوالا(1972) و سپس از پنج آیتمی چندین محقق دیگر از جمله میا و چنهال(1994) ، لیبی و واترهاوس (1996)، حق و همکاران (2001)، ویلیامز و سیمن (2001)، و مورس (2006) استفاده نمود. ابزار مورد استفاده دو سوال مطرح نمودند: در سوال اول از پاسخ دهندگان خواسته شد تا شدت، مقیاس پنج آیتمی از یک («ناچیز») تا پنج («بسیار شدید») برای هر یک رقابت ها در خط اصلی کسب و کار شرکت در سه سال گذشته (2003-2005) را نشان دهند: (1) رقابت برای مواد خام، قطعات و تجهیزات، (2) رقابت کارکنان فنی مانند مهندسان، حسابداران، برنامه نویسان، (3) رقابت در توسعه، تبلیغات، فروش و توزیع، (4) رقابت در کیفیت و تنوع محصولات و (5) رقابت قیمتی در خط اصلی کسب و کار شان. در سوال دوم از پاسخ دهندگان خواسته شد تا میزان اهمیت رتبه بندیشان در مقیاس از یک («بی اهمیت ») تا پنج («بشدت مهم»)، برای هر شکل از رقابت در سود بلند مدت و رشد شرکت شان نشان دهند. شدت کلی رقابت برای هر نوع رقابت با ضرب رتبه اهمیت در شدت و جمع پنج محصول برای به دست آوردن میزان فشار رقابتی برای هر شرکت ایجاد شد. ضریب آلفای کرونباخ (کرونباخ، 1951) 0.84 نشان می دهد که آیتم مورد استفاده در این مقیاس ذاتاً سازگار و قابل اطمینان می باشد. جدول 3 آمار توصیفی را نشان می دهد.

3.2.3. واگذاری اختیار

به دنبال آن لیبی و واترهاوس (1996)، برای ارزیابی سطح واگذاری اختیار از پاسخ دهندگان خواستند تا مقدماتی ترین سطح کار که دارای اختیار تصمیم گیری در سیاست های عملیاتی طی سال های 2003-2005 می باشد را شناسایی نمایند:

(الف) صرف پول بودجه ریزی نشده یا تخصیص نیافته به آیتم های سرمایه. (ب) تعیین محصولات یا خدمات جدید؛ (ج) تعیین بازار هدف؛ (د) تعیین میزان هزینه تمام شده (یعنی سیستم هزینه یابی، در صورت وجود، باید برای چه چیزی اعمال گردد)؛ (ﻫ) تعیین آنچه که باید بازرسی شود (یعنی سیستم بازرسی، در صورت وجود، باید بر روی چه چیزی اعمال گردد)؛ (و) تعیین این که از کدام تامین کننده مواد استفاده شده است؛ (ز)چه نوع و چه تعداد مزایا باید به کارکنان ارائه شود؛ (ح) قیمت خروجی؛ (ط) تغییر مسئولیت ها/ حوزه های کار واحدهای ستادی؛ (ی) الزامات نیروی کار در تاسیسات/ شعبه؛ (ک) تاریخ تحویل یا اولویت سفارشات، (ل) تنظیم جدول زمانی تولید ؛ (م) تعیین اینکه از کدام ماشین آلات/ تجهیزات استفاده شده است؛ (ن) واگذاری کار در میان کارگران موجود. پنج سطح ممکن اعم از کارگر بخش تولید (همچون رتبه 5) تا فردی در خارج از مکان خاص نمونه، برای مطالعه (همچون رتبه 1) در مطالعه گنجانده شد. مجموع نمرات تعیین شده در لیست برای هر سیاست شرکت سطح واگذاری اختیار در شرکت های نمونه را نشان می دهد(لیبی و واترهاوس، 1996، ص. 140). شرکت هایی که می توان در آنها سطح نسبتاً پایینی تصمیمات عملیاتی گرفت (یعنی، به دست آوردن نمرات نسبتاً بالا) بعنوان شرکت های غیر متمرکز در نظر گرفته شدند (لیبی و واترهاوس، 1996، 0-41؛ ویلیامز و سیمن، 2001). ضریب آلفای کرونباخ برای این مقیاس برابر 0.95 بود. جدول 3 آمار توصیفی ارائه شده است.

3.2.4. تغییرات در MACS

نظرسنجی برای اندازه گیری تغییرات درMACS از مقیاس 23 آیتمی لیبی و واترهاوس (1996) استفاده نمود و آن را به پنج عنصر اصلی تقسیم کرد: الف) برنامه ریزی، ب) کنترل، ج) هزینه یابی، د) هدایت، و ﻫ) تصمیم گیری (به ضمیمه الف مراجعه کنید). این مقیاس 23 آیتمی، هم ابزار مدیریت حسابداری متعارف و هم ابزارهای جدیدتر را کنترل می نماید. همچنین به پاسخ دهندگان فرصتی برای اضافه کردن ابزار ها و تکنیک های ذکر نشده در مقیاس داده شد. قابلیت اعتبار این ابزار در مطالعه بعدی توسط ویلیامز و سیمن در سال 2001 تایید شده است. علاوه بر این، این ابزار در این مطالعه توسط چهار CFOتحت آزمون های آزمایشی قرار گرفتند. این ابزار از پاسخ دهندگان خواستند تا نشان دهند که آیا در طول سال های 2003 تا 2005 در هر یک از مولفه های MACS تغییری رخ داده است یا خیر. بررسی تعداد تغییرات درMACS، نکته مشابه در مطالعه حاضر با مطالعات لیبی و واترهاوس (1996) و ویلیامز و سیمن (2001) می باشد که در یک سازمان خاص بین سال های 2003 و 2005 اجرا شد. جدول 3 آمار توصیفی را ارائه می نماید.

3.3. مدل مسیر

جهت مشاهده متن کامل، فایل ترجمه را دانلود نمایید.

همچنین در شکل2 فلش های مکملی در خارج از متغیرهایDELG،NMACS وPERF هدایت شده که مقدار واریانس غیر قابل توضیح در هر متغیر را نشان می دهد. خطایRu در DELG(p2u) به مقدار واریانسDELG اشاره دارد و این رقم توسط COMPET محاسبه نشده است. به طور مشابه، فلشی ازRw به PERF (p4w) مقدار خطای ناشی از واریانس در PERF را نشان می دهد که توسط COMPET، DELG و NMACSتوضیح داده نشده است. درنهایت، فلش ازRv به NMACS (p3v) مقدار واریانس غیر قابل توضیح توسط COMPET وDELG را نشان می دهد. به طور کلی، این شرایط خطا سایر متغیرهایی را نشان می دهد که که برDELG،NMACS و PERFتاثیر دارند، اما در مدل مسیر شکل 2 گنجانده نشده اند.

ضرایب مسیر(رگرسیون های استاندارد شده) به منظور ارزیابی روابط مستقیم و غیر مستقیم، با استفاده از روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی (PLS) محاسبه شده اند(چاین، 1998؛ کوهن، 2003). برای ایجاد ضرایب مسیر از سه معادله ساختاری زیر استفاده شده است:

X2 = p21X1 + p2uRvu

X3 = p31X1 + p32X2 + p3v Rv (نیاز به دانلود ترجمه) (نیاز به دانلود ترجمه)

X4 = p41X1 + p42X2 + p43 X3 + p4w

جهت مشاهده متن کامل، فایل ترجمه را دانلود نمایید.

قدر نسبی این تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم بواسطه تجزیه همبستگی های مشاهده شده در COMPET، DELG، NMACS و PERF ارزیابی شده است. فرمول تجزیه همبستگی مشاهده شده در جدول 2 ارائه شده است. همانطور که در این جدول نشان داده شده است، در این فرایند سه مولفه وجود دارد: تاثیرات مستقیم، تاثیرات غیر مستقیم و تاثیرات کاذب(spurious effects). این مولفه ها در بخش بعدی مورد بحث قرار گرفته اند.

4. نتایج

4.1. آمار توصیفی

جدول 3 آمار توصیفی تمام متغیرهای مورد نظر را ارائه می نماید. ماتریس همبستگی برای متغیرها در جدول 4 ارائه شده است. روابط بین متغیرهای متنی نسبت به یکدیگر همبستگی بالایی ندارند و اظهار شده که همبستگی چندجانبی(multicollinearity) بعید می باشد (تاباچینک و فیدل، 1996). همچنین، آزمایش رفتارهای غیر غیر خطی و ناهمسانی واریانس (heteroskedasticity) داده ها نشان می دهد که مشکل مهمی در تجزیه و تحلیل رگرسیون ساختاریوجود ندارد (تاباچینک و فیدل، 1996).

جهت مشاهده متن کامل، فایل ترجمه را دانلود نمایید.

جدول 5 نتایج سه معادله ساختاری (رگرسیون هایPLS) خلاصه شده در بالا را ارائه می نماید. H1 ارتباط مثبتی بین شدت رقابت (COMPET) و واگذاری اختیار (DELG) تصور می نماید. اگر چه ضریب مسیر p21 مثبت است (0.194)، اما از نظر آماری معنی دار نیست (0.271 p=). علاوه بر این، مدل ساختاری کلی متغیر مستقل صرفاً 3.8٪ (R2) از واریانس را در متغیر وابسته توضیح می دهد(1.256= F، 0.271=p). بنابراین، این نتایج از H1 پشتیبانی نمی کنند.

H2 پیش بینی می نماید شرکتی که با افزایش رقابت مواجه است، بطور محتمل با ایجاد تعداد تغییرات بیشتر در MACS به چنین محیطی واکنش نشان می دهد. p31 ضریب مسیر مثبت (0.386، مقدارt=2.376، 0.024= p) و R2 بالا (0.212) شواهدی برای پشتیبانی از H1 ارائه می نمایند.

H2. ارزش همبسته F در 0.025=p برابر 4.176 است. این نتایج نشان می دهد که افزایش رقابت بطور مثبتی با تعداد تغییرات بیشتر درMACS در ارتباط است.

نتایج جدول 5 نشان می دهد که مسیر ضریب برابر 0.187 درp32 (نیاز به دانلود ترجمه) معنی دار نیست(0.258=p) و از H3 پشتیبانی نمی کند. این نتایج به معنای عدم وجود شواهد قطعی برای حمایت از این ایده است که افزایش واگذاری اختیار می تواند منجر به تعداد تغییرات بیشتر در MACS شود.

H4 تخمین می زند که افزایش واگذاری اختیار بطور مستقیم و غیر مستقیم از طریق تعداد تغییرات در MACS بر عملکرد تاثیر می گذارد. نتایج جدول 5 ضریب مسیر p42مثبت و معناداری را نشان می دهد (0.226، مقدارt=1.582، 0.031=p) و بموجب آن با توجه به تاثیر مستقیم مثبت DELG در PERF از H4 پشتیبانی می نماید. از سوی دیگر، نتایج ارائه شده در جدول 5 ضریب مسیر کم (0.050) در تاثیر غیر مستقیم را نشان می دهد. بنابراین، همانطور که در H4 پیش بینی شده، این ایده که افزایش واگذاری از طریق تغییرات در MACS بر عملکرد سازمانی تاثیر غیر مستقیم دارد، پشتیبانی نمی شود.

جهت مشاهده متن کامل، فایل ترجمه را دانلود نمایید.